Lark Rise to Candleford – vier seizoenen (2008 – 2011)
Dit is misschien wel de meest logische serie om in deze lijst op te nemen. Het heeft namelijk alle kenmerken die het genre zo succesvol maakt. Centraal staan het arme plattelands dorpje Lark Rise en het in verhouding ietwat pedante stadje Candleford. Wanneer de jonge Laura uit Lark Rise besluit om te gaan werken in het postkantoor van Candleford komt haar wereld op de kop te staan. Liefde voor haar baas, de verwondering door het verschil tussen arm en rijk en de andere manier van leven in dorp of stad(je) zijn de basis van deze serie. De kracht van Lark Rise to Candleford is dat dit met een grote knipoog wordt gebracht. Dit komt misschien nog wel het best naar voren door de twee zussen die een winkel in Candleford runnen en de armoedzaaier Twister Turrel. Dat Dawn French en Mark Heap een rol spelen in deze serie zegt eigenlijk alles over de humoristische ondertoon. Het is adembenemend plezierig om naar te kijken. Gestopt op haar hoogtepunt maar wat mij betreft had er nog wel een seizoen of twee mogen volgen.
The Village – twee seizoenen (2013 – 2014)
The Village speelt ook met het thema arm en rijk. Alleen is de toon een stuk serieuzer. Zo speelt de eerste wereldoorlog en de gevolgen daarvan een grote rol. Bovendien is de armoede voelbaar en niet zo romantisch verbeeld als in Lark Rise to Candleford. Het contrast tussen arm en rijk is in deze serie mogelijk nog groter. De adel speelt namelijk ook een rol en hun leven staat ver af van het boerenleven van de familie Middleton. De dilemma's en uitdagingen zijn van een compleet andere categorie. Toch worden die uitersten uitstekend samengebracht waardoor het twee seizoenen lang volop genieten is.
The Crimson Petal and The White – miniserie (2011)
Het spel tussen arm en rijk is vaak de basis voor een kostuumdrama. Ook The Crimson Petal and The White speelt daarmee. Romola Garai speelt Sugar, een arme prostituee die haar kans schoon ziet wanneer de succesvolle zakenman William Rackham (Chris O'Dowd) in haar leven komt. De miniserie start behoorlijk donker, maar het tweede deel is wat positiever en kleurrijker. Natuurlijk gaat ook dan niet alles zoals gehoopt. Er valt in slechts vier afleveringen een hoop te vertellen. Deze miniserie scoort hoog omdat men niet alleen de romantische kant laat zien maar ook de harde(re) (onder)kant van de samenleving. Dat juist die donkere kant in het tweede deel grotendeels losgelaten wordt is een heel klein smetje op een verder indrukwekkende miniserie.
Desperate Romantics – miniserie (2009)
Misschien wat sexier dan de gemiddelde kostuumdramaserie. Het is een coming of age verhaal over een aantal kunstenaars die hun positie gebruiken om stevig te flirten met het andere geslacht. Aidan Turner valt wat betreft naam waarschijnlijk het meest op. De serie is relatief luchtig maar kent voldoende dramatiek en vaart om niet eendimensionaal te zijn. Het verhaal voelt een beetje studentikoos aan. De hoofdrolspelers kunnen door hun jonge leeftijd nog veel hebben. Aan de andere kant kunnen dan juist de kleine zaken ook groot voelen. Financieel gezien was het eerder overleven dan (alleen) plezier beleven.
Sally Lockhart – miniserie (2007)
Ook wel Sally Lockhart Mysteries genoemd. De serie valt misschien vooral op door de hoofdrol van Billie Piper (bekend van Doctor Who). Sally laat een ander thema zien dat vaker voorkomt in kostuumdrama's: ontluikend feminisme. Sally is namelijk een vrouw met een sterke wil. Die gebruikelijk strakke etiquette past daar niet zo bij. In slechts wat twee langere afleveringen weet de serie te overtuigen met ontspanning. In de aanpak lijkt het enigszins op de later uitgebrachte en succesvolle Miss Scarlet and the Duke.
Garrow's Law - Tales from the Old Bailey – drie seizoenen (2009 – 2011)
Een stuk serieuzer gaat het eraan toe bij Garrow's Law - Tales from the Old Bailey. Advocaat William Garrow (Andrew Buchan) probeert rechtszaken te winnen die niet altijd te winnen lijken. Als echte speurneus weet hij regelmatig de waarheid te achterhalen en onverwachte resultaten te behalen. Zijn successen zorgen er echter voor dat de tegenstand steeds groter wordt. De rode draad is naast deze verhalen zijn ontluikende liefde voor Lady Sarah Hill (Lyndsey Marshal). Garrow's Law - Tales from the Old Bailey hield het terecht drie seizoenen vol. De eigenzinnige aanpak maakte het, ondanks de vaak niet zo vrolijke verhalen, verfrissend. De luchtige toon om het juiste evenwicht in de serie te brengen zit vooral in de ietwat onhandige verhouding tussen William en Sarah.
Jonathan Strange & Mr Norrell – miniserie (2015)
De echt vreemde eend in de bijt is Jonathan Strange & Mr Norrell. Dit verhaal is een kostuumdrama met magische invalshoek. Het neigt naar fantasy maar de sfeer en basis heeft alle kenmerken van een kostuumdrama. Het is met recht een buitenbeentje. Een serie die uitblinkt in originaliteit. Te midden van de industriële revolutie en de steeds verdere verwijdering van de natuur door de mens zijn Strange en Norell op zoek naar de magie van weleer. Het uitsterven van goochelaars dreigt maar dat is buiten dit duo gerekend. Niet bepaald standaard te noemen als het gaat om kostuumdrama's maar daardoor een absolute aanrader.
Jamaica Inn (2014) – miniserie (2014)
Een ander, misschien wel onderbelicht, thema is dat mensen in armoede teruggrepen op criminaliteit en smokkelen. Die harde realiteit komt bijvoorbeeld ook terug in de bekende serie Poldark. Jamaica Inn (2014) is de donkere versie van wat je in Poldark te zien krijgt. Het is een soort Schateiland in kostuumdramastijl. Hoewel de stijl deze keer niet bepaald wordt door prachtige kostuums en mooie jurken. Daarvoor is het verhaal te gruwelijk en zijn de hoofdrolspelers te arm. Feminisme speelt een rol maar daartegenover durft men ook huiselijk geweld in alle hevigheid te laten zien. De serie schuurt daarom met de romantische, overwegend positieve verhaallijnen die we normaal bij kostuumdrama's voorgeschoteld krijgen. Dat maakt Jamaica Inn (2014) juist zo interessant.
Dat waren de tips. De lijst is eigenlijk ongekend lang. Natuurlijk zijn er ook modernere series te zien maar de aandacht lijkt in Nederland wat te verslappen voor dit genre. Tips zijn in ieder geval Vanity Fair (2018), Harlots (2017 – 2019), Gentleman Jack (2019 – …), A Thousand Blows (2025 – …), Belgravia (2020) en Belgravia: The Next Chapter (2024 – …).
Hopelijk kunnen we binnenkort weer wat meer nieuwe series in dit genre verwachten. Het verveelt namelijk nooit. Terugkijken naar een tijd dat alles anders was maar de problemen nog steeds een beetje vergelijkbaar zijn. Mooie kleding, sfeervolle sets met in de hoofdrol monumentale panden, fantastisch geschoten beelden en flink wat drama maken het beeld compleet.
