The Queen's Gambit - Seizoen 1

Wat een innemende en verslavende televisieserie. Werkelijk alles lijkt te kloppen aan deze miniserie. In zeven afleveringen ontdekt de kijker de wereld van Beth Harmon (Anya Taylor-Joy, Peaky Blinders). Beth is een wees die in de kelder van het weeshuis het schaakspel ontdekt. Haar focus komt compleet en obsessief op dit spel te liggen. Haar doel is de schaakwereld te overheersen en de beste van allemaal te worden. De tragiek van de dood van haar moeder en het feit dat ze door hetzelfde weeshuis aan de kalmeringsmiddelen wordt geholpen zijn de grootste dreiging om haar succes te bereiken. In het begin lijken de kalmeringsmiddelen haar ingehouden woede te beteugelen en haar focus voor het schaakspel te versterken. Wanneer ze echter geadopteerd wordt door een norse man en een aan alcohol verslaafde vrouw wordt haar dilemma des te groter. The Queen's Gambit balanceert steeds tussen die twee keuzes, verslaafd aan het spel of aan de alcohol en drugs. Beth kent weinig nuances, dus het lijkt het een of het ander.



De grootste kracht van The Queen's Gambit is het overtuigende acteerwerk van Anya. Haar gezichtsexpressie vertelt misschien nog wel meer dan al haar teksten. Het naïeve meisje blijft deels naïef, maar is ook een wereldwonder als het gaat om haar schaaktalent. De jonge Beth wordt overigens net zo overtuigend gespeeld door Isla Johnston (Kiri). Zelden zo'n goede match gezien. Beide bezitten de kracht om hun gezicht, maar vooral hun ogen te laten spreken. Het opgroeien kent een aantal stadia die zeer goed in beeld worden gebracht. Het visuele aspect van deze televisieserie is oogverblindend. Niet door felle beelden, maar juist door terughoudendheid te betrachten wordt de tijdsgeest van de jaren vijftig en zestig perfect gevangen. De inventieve manier om Beth te laten dromen over het schaken is stijlvol en krachtig gevangen. Net als de korte terugblikken op de dood van haar moeder. Het zorgt ervoor dat de kijker tot op het einde op het puntje van de stoel blijft zitten. De vraag blijft of het een happy end of een desastreus einde wordt.

De vraag blijft of het een happy end of een desastreus einde wordt.

De kunst van deze serie is dat Beth aan de ene kant een redelijk normaal, maar enigszins getroebleerd leven leidt. De verschillende stadia van kind, wees, puber en ontluikende jongvolwassene komen allemaal voorbij. Dit deel van het leven is voor elke kijker op een bepaald onderdeel wel herkenbaar. Door het spel en de setting is het ook voelbaar. Er broeit iets en de aanleiding, de dood van haar moeder, hangt als een donkere deken over Beth heen. Daarnaast groeit Beth, in het begin aan de hand van de ongrijpbare conciërge van het weeshuis, uit tot een schaakwonder. De wereld vol met mannen zorgt ervoor dat er ook aandacht is voor een clash tussen de geslachten. Zeker in die tijd nogal ongewoon. In die zin is het leven van Beth ook een soort schaakspel. Haar tegenspelers spelen hun spel en een deel van hen heeft ook impact in het privéleven. Dat hierin de gevoelens van Beth ook zwart-wit lijken te zijn zorgt voor nogal opmerkelijke relaties.



Uiteindelijk is het de vraag of Beth kleur krijgt of verder weg gaat zakken in haar donkere zwarte kant. Om dat te ontdekken is het een absolute aanrader om The Queen's Gambit te gaan kijken. De serie van Scott Frank, die gebaseerd is op de gelijknamige roman van Walter Trevis uit 1983, maakt schaken ineens erg toegankelijk en, op een bepaalde manier, sexy. De tijdsgeest wordt prima gevangen en het verhaal komt zo levensecht over dat je direct na de serie gaat kijken of Beth Harmon echt bestaan heeft. Meer credits kun je een televisieserie niet geven.