Utopia - Complete Serie

Utopia is gestoord! Het spoort niet, maar het is geniaal! Een groep mensen krijgt het manuscript van een obscuur stripboek in handen. Hierin blijkt geheime informatie over controversiële wetenschappelijke experimenten te zitten. The Network, een schimmige organisatie die achter deze experimenten zit, wil het manuscript echter zo snel mogelijk terughebben, en geweld wordt absoluut niet geschuwd.

Twee seizoenen van elk zes afleveringen zond Channel 4 uit, voordat matige kijkcijfers de serie de das om deden. Vervolgens was er bericht dat David Fincher een Amerikaanse remake voor HBO zou gaan maken. Helaas werd het project geannuleerd vanwege onenigheid over het budget. Gelukkig kunnen we nog genieten van twee prachtige seizoenen die inmiddels een cultstatus bereikt hebben.

Het stripboek waar de serie om draait en de serie zelf zijn perfecte spiegelbeelden van elkaar. Het is absurd, maar toch zit er iets diepers achter. Niet iedereen kan het waarderen, maar een klein groepje fanatiekelingen vindt het geweldig. Ik ben zo’n fanatiekeling. Ik begrijp echter wel waarom mensen deze serie misschien minder leuk vinden. Ook is Utopia zeker niet perfect (al komt het naar mijn mening wel dicht in de buurt).

Het voelt alsof je naar een bewegend stripboek zit te kijken

Utopia leunt zwaar op stilistische elementen. Het maakt gebruik van een alternatief kleurenpalet, dat geel, magenta en cyaan is in plaats van rood, groen en blauw. Verder maakt de serie gebruik van vreemde camerahoeken die erg goed werken, vooral als ze gewelddadige scènes in beeld willen brengen (en die zijn er veel). Spannende muziek, scherpe dialogen en memorabele oneliners (‘Don’t put the gas away yet’) maken de mix af. Het resultaat: het voelt alsof je naar een bewegend stripboek zit te kijken.

Utopia is hard en cynisch. Zwartgallige humor en extreem geweld wisselen elkaar af. Het geweld nam echter zulke groteske vormen aan dat het meerdere keren tot ophef heeft geleid. De makers zoeken zeker de grenzen op, maar persoonlijk vind ik dat ze die grens nergens over zijn gegaan. Toch heeft iedereen een andere definitie van ‘te ver.’ Daarnaast komt hun unieke cinematografie uitstekend naar voren in deze scènes (aflevering drie van het eerste seizoen).

Het verhaal zit echt heel goed in elkaar en bevat alle ingrediënten van een spannende samenzweringsthriller. Hoewel de thema’s al vaker uitgekauwd zijn in andere fictieve werken, weten ze er toch een goede draai aan te geven, zodat ook dit verhaal boeiend blijft. Vooral in het tweede seizoen weten ze heel goed de grenzen van het genre op te zoeken. De seizoensopener, een volledig in jaren 70-stijl gefilmde prequel die zowel voortborduurt op seizoen één alsook lijnen uitlegt voor de rest van het tweede seizoen, werkt daar heel goed bij.


De cast is grotendeels van hoog niveau. Vooral Neil Maskell (Humans) en Adeel Akhtar (The Job Lot) springen eruit. Akhtar (genomineerd voor een BAFTA) speelt Wilson, iemand die opgejaagd wordt door The Network en Maskell heeft de rol van Arby, een huurmoordenaar die voor The Network werkt. Beide heren spelen twee karakters die aan het begin van de serie heilig overtuigd zijn van hun gelijk, maar langzaamaan aan hun overtuigingen beginnen te twijfelen. Deze overgang is subtiel, maar constant aanwezig en wordt door deze twee acteurs ijzersterk neergezet.

De enige acteur met wie ik soms echt moeite had, was Paul Higgins (The Thick of It). Higgins speelde een ambtenaar die onder druk wordt gezet vanwege de experimenten waar The Network mee bezig is. Zijn verhaallijn was redelijk afgescheiden van de rest van het verhaal en kon soms niet echt boeien. De manier waarop zijn karakter neergezet werd, hielp dan niet bepaald mee. In het tweede seizoen was hij iets beter op dreef, maar dat kwam vooral doordat zijn verhaallijn meer connecties met de rest had.

Het tweede seizoen vind ik persoonlijk iets minder sterk. Hoewel het verhaal beter in elkaar steekt, lijken de vuurkracht en explosiviteit van seizoen één er een beetje uit te zijn. Het is lang niet zo extreem en onverwachts meer. Toch kan ik keer op keer (ik heb de gehele serie al meerdere keren gezien, ik geef het toe) weer genieten van de hoofdrolspelers, de spanning, het geweld, de cynische humor en het prachtige camerawerk.