Gillian Anderson draait als actrice al even mee. Halverwege de jaren ’80 zien we haar voor het eerst op het doek verschijnen, in enkele shorts. De start van een veelzijdige carrière, waarin ze zeer verschillende rollen vertolkt en de kijker vaak weet te verrassen.
In 1993 breekt Anderson echt door. Dat gebeurde niet met haar eenmalige optreden in Class of ’96, zoals je wellicht verwacht. Nee, die wereldwijde bekendheid kreeg ze met de bovennatuurlijke serie The X Files. Als FBI-agent Dana Scully treedt ze het bovennatuurlijke tegemoet. Scully is slim, vastberaden en menselijk, en in die rol volgen voor Anderson meerdere prijzen.
Naast haar werk voor The X Files is Anderson door de jaren negentig heen ook zo nu en dan bezig met wat voice-over werk. Zo spreekt ze eenmalig een stem in een aantal animatieseries in, waaronder Eek! the Cat, ReBoot en The Simpsons.
Nadat in 1998 de film van The X Files verscheen, oriënteert Anderson zichzelf voor het eerst ook op wat andere series en films. Gastopredens in Frasier en Harsh Realm volgen voor de Amerikaanse actrice.
Het duurt tot 2005 voor we Anderson echter langere tijd weer in een serie zien. Dat is de miniserie Bleak House (2005), dat een spannend verhaal vertelt over de ongelijkheid in het Engeland van de negentiende eeuw. Meer acteerwerk in films volgt – waaronder een vervolg op The X Files – terwijl ze ook veel te zien is in miniseries. Zo is er Any Human Heart, The Crimson Petal and The White, een hervertelling van Moby Dick (2011) en Great Expectations (2011).
In de thriller Hannibal zien we Anderson voorbijkomen in een sterke bijrol terwijl ze tegelijkertijd in politieserie The Fall de hoofdrol op zich neemt. In die periode leent ze ook haar stem voor de Engelse versie van de Japanse animatieserie Ronja the Robber’s Daughter.
Een volgende miniserie waar Anderson in speelt is War and Peace (2016), dat zich afspeelt tegen het conflict dat Napoleon met Rusland heeft. Vijf families kijken nauwgezet toe hoe de ontwikkelingen daarin hun leven beïnvloeden. Ook speelt ze enkele afleveringen mee in American Gods, waar ze de rol van Media vertolkt. Die jaren zijn er ook meerdere reboots van The X Files geweest, met wisselend succes.
Iets heel anders volgt: in Sex Education. Anderson speelt Jean Milburn, een uitgesproken sekstherapeut én moeder. Het levert haar opnieuw lof op. Meer vertrouwd qua omgeving is de rol die Anderson niet lang daarna ook vertolkt. In The Crown is ze Margaret Thatcher, ijzersterk, hard en voor niemand bang. In hetzelfde genre volgen vervolgens The Great en The First Lady, waarin ze Eleanor Roosevelt speelt.
Dit jaar verscheen al Trespasses, waar Anderson zich in de moeilijke Noord-Ierse geschiedenis onderdompelt. In december van 2025 is er ook The Abandons, op Netflix. Een Western – nieuw voor Anderson – maar met voor haar herkenbare (politieke) intrige.
In de negentiende eeuw zijn de stamhoofden van twee zeer verschillende families verbonden door liefde en nood. Ze vinden hun lot verbonden door twee misdaden, een vreselijk geheim, een noodlottige liefde en een stuk land met zilver eronder. Een botsing die doet denken aan de Amerikaanse strijd tussen de rijken en de armen volgt, op een plek die net buiten het bereik van het dagelijks recht ligt.
Gillian Anderson blijft een veelzijdige actrice die haar kunnen de laatste jaren in meerdere genres tentoonspreid. Waar je genrevoorkeur dus ook ligt, je kunt altijd wel iets kijken waarin Anderson de show steelt.
Ben je fan? Kijk hier voor meer (gast)rollen die Gillian Anderson heeft gespeeld.
Heb je zelf een favoriete acteur of actrice? Laat het ons weten en wellicht richten we de spotlight volgende keer op haar/hem.