The Americans - Seizoen 1

De afgelopen vijftien jaar is het, wat kwaliteitstelevisie betreft, het tijdperk van de antiheld op middelbare leeftijd geweest. En hoewel ik met veel plezier naar de lotgevallen van Tony Soprano, Walter White en Don Draper kijk of gekeken heb, is het nu onderhand wel mooi geweest. Het was in den beginne allemaal erg spannend, zo’n hoofdpersoon van wie je als kijker eigenlijk helemaal niet mocht houden omdat hij bijzonder onsympathieke dingen doet, maar het is tijd voor iets nieuws.

Met The Americans heeft uitgerekend kabelzender FX het dit jaar over een iets andere boeg gegooid. FX werd ooit groot met de ultieme blanke-man-als-antiheldserie The Shield, waarin kale blanke veertiger Vic Mackey in een fictieve buurt in LA drugsbendes aanpakte. Dat was tussen 2002 en 2008. Anno 2013 luisteren de hoofdpersonen van de nieuwste FX-dramaserie naar Phillip en Elizabeth Jennings, een echtpaar van achterin de dertig. Phil en Elizabeth hebben twee kinderen, een keurig woonhuis in een buitenwijk van Washington en bestieren een eigen reisbureau. Kortom, niet direct een rijtje feiten waarvan je denkt: voer voor explosief drama. Toch is The Americans, waarvan het eerste seizoen deze week voorbij is, wat mij betreft de beste nieuwkomer op seriegebied.

Hier komt namelijk de twist: Phillip (Matthew Rhys, Brothers & Sisters) en Elizabeth (Keri Russell, Felicity) zijn KGB-spionnen die op jonge leeftijd zijn getraind om, zich voordoend als een Amerikaans echtpaar, informatie te verzamelen en contacten binnen de Amerikaanse overheid te verwerven. Dit alles speelt zich af in de vroege jaren '80, vlak voordat de wapenwedloop tussen de VS en de Sovjet-Unie tot uitbarsting komt.
Het echtpaar Jennings is dus nooit in de echt verbonden. Niet hun liefde voor elkaar, maar hun liefde voor het Moederland (en hun kinderen, die niets weten van het ware beroep van hun ouders) houdt hen bijeen, al leer je je medespion na 15 jaar schijnhuwelijk wel aardig kennen. Na vijftien jaar in de materialistische VS is het Phillip die het er eigenlijk wel mooi toeven vindt; Elizabeth is de hardliner die in het communisme blijft geloven. Als kijker ben je op de hand van Elizabeth en Phillip - maar dat zijn Russen en je weet nu al dat die de Koude Oorlog uiteindelijk verliezen.

Aan de andere kant van het strijdtoneel - de FBI - staat voornamelijk de getormenteerde Stan Beeman (Noah Emmerich), een sombere workaholic die, stomtoevallig, vlakbij de Jennings woont. Noah Emmerich is een typische daar-heb-je-hem-weer-karakteracteur die met een trieste oogopslag meer emotie kan verwoorden dan de beste dialoogschrijver hem in de mond kan leggen. Hij komt na een loodzware jarenlange undercoveroperatie als een veranderd mens weer in zijn eigen gezin terecht en kan daar niet meer aarden. Hij weet een secretaresse van de KGB tot mol te manipuleren maar kan, laten we zeggen, privé en werk daarbij moeilijk gescheiden houden.

The Americans speelt zich af in de jaren '80, waarin spionnen nog echt spionnenwerk uitvoerden en dat deden in plaksnorren en pruiken. Er worden mensen op schandalige manieren gemanipuleerd om voor de KGB cruciale geheime documenten in handen te krijgen. Er wordt geklooid met antiek aandoende, maar voor die tijd hypermoderne afluisterapparatuur. Dat is allemaal retespannend, maar het spannendste is nog dat het je langzaam maar zeker begint te dagen dat je naar de verliezende kant van het gevecht aan het kijken bent; dat het slechts een kwestie van tijd (of seizoenen) is voordat Phil en Elizabeth de handdoek in de ring moeten gooien. Dat maakt The Americans wat mij betreft de beste nieuwkomer op seriegebied van dit jaar.