Penoza - Seizoen 4

Penoza hoort zonder twijfel bij de betere series die tot op heden in Nederland zijn gemaakt. Na het zeer succesvolle en goed bekeken derde seizoen, kon volgens de makers een vierde seizoen niet uitblijven. Grote namen als Jacob Derwig (Alles is Familie) en Barry Atsma (Komt een vrouw bij de dokter) werden aangetrokken om de cast te komen versterken. Toch overheerst, na het zien van het vierde seizoen, de twijfel of het verstandig is geweest een vierde seizoen te maken. Het acteerwerk is grotendeels als vanouds goed, maar het scenario laat hier en daar flink te wensen over.

Aan het begin van het vierde seizoen ligt hoofdpersonage Carmen van Walraven (Monic Hendrickx, Leef!) in coma in het ziekenhuis, nadat ze aan het eind van het derde seizoen werd neergeschoten door voormalig handlanger Berry (Loek Peters, Oorlogsgeheimen). Vervolgens schiet het verhaal verder in de tijd en voordat de kijker het weet, belandt Carmen van het ziekenhuis in de gevangenis. Aldaar doet Officier van Justitie Justine de Heer (Jacqueline Blom, Volgens Robert) haar een voorstel: onmiddellijke vrijlating in ruil voor infiltratie bij een Mexicaans kartel. In de Amsterdamse onderwereld is een bendeoorlog gaande tussen het kartel en een bende onder leiding van ‘de Coach’ (gespeeld door Derwig). Carmen gaat met tegenzin akkoord, omdat haar jongste zoon Boris (Stijn Taverne, Jongens) ontspoord en vermist is.

Ondertussen heeft Carmen last van black-outs, waardoor ze hersteltrainingen moet volgen bij revalidatiecoach Mike (gespeeld door Atsma). Dochter Nathalie (Sigrid ten Napel, Overspel) is tijdens de afwezigheid van haar moeder een restaurant begonnen met voormalig undercoveragent Storm (Gijs Naber, Aanmodderfakker). Al snel neemt de infiltratie van Carmen een andere wending, waardoor de zaken ouderwets op meerdere fronten uit de hand lopen.

Waar eerdere seizoenen (en dan met name de eerste twee) uitblonken in een rauwe sfeer en interessante personages, wil dat in het vierde seizoen moeilijker lukken. Dat is met name te wijten aan het nieuwe schrijversteam (de oorspronkelijke schrijver van Penoza vond na het derde seizoen dat de koek op was). Zo is Jacob Derwig een uitstekende acteur, maar komt zijn personage nooit helemaal uit de verf en blijft zijn rol erg vlak. Daarnaast is het zeer de vraag waarom Barry Atsma gecast is voor zo’n betrekkelijk kleine rol. Zijn personage voegt nauwelijks iets toe aan het verhaal, waardoor Atsma vooral voor zijn naam gecast lijkt te zijn. Verder is de verhaallijn rondom oudste zoon Lucien (Niels Gomperts, Lena) en zijn dubieuze vriendin Aisha (Khadija El Kharraz Alami, Valentino) volstrekt overbodig en matig geacteerd.

Toch zijn er ook voldoende lichtpuntjes dit seizoen. Monic Hendrickx is ouderwets goed op dreef als Carmen en past na vier seizoenen nog steeds uitstekend in haar rol. Raymond Thiry (Bloed, Zweet en Tranen) blijft als Luther een man van weinig woorden, maar weet zijn rol nog steeds innemend en ijzersterk te vertolken. Peter Blok (De Affaire) vliegt hier en daar wat uit de bocht, maar zet met de doorgedraaide vastgoedmagnaat Jack van Zon toch een ijzingwekkende gek neer.

Terwijl Jacob Derwig vooraf werd gezien als voornaamste slechterik van dit seizoen, is die rol toch echt vergeven aan Officier van Justitie Justine de Heer. Jacqueline Blom weet van Justine zo’n intens slecht personage te maken dat je als kijker geen greintje sympathie voor haar kunt opwekken. Er is voorheen wat kritiek geweest op deze rol, maar na het vierde seizoen niets dan lof voor de wijze waarop Blom dit karakter heeft neergezet, al is het hier en daar wat dik aangezet.
Beste karakter van de serie blijft Olga Zuiderhoek (Abel) die als moeder van Carmen onder het mom ‘alles voor de familie’ de touwtjes nog strakker in handen neemt. Zuiderhoek imponeert constant met haar continu vermoeide en nukkige gezichtsuitdrukkingen en gevatte droge opmerkingen die de serie nog een vleugje humor meegeven.

Al met al is het vierde seizoen van Penoza het minste seizoen tot nu toe. Het blijft weliswaar een spannende serie en voor Nederlands niveau bovengemiddeld, maar er had wel iets meer aandacht gemogen naar het wat holle scenario. Sterke afleveringen wisselen af met zeer zwakke afleveringen en het verhaal had best afgekund zonder enkele (zeer zwakke) verhaallijnen als een geripte partij coke en de relatie van Lucien en Aisha. Een vijfde seizoen werd (onder voorbehoud) direct na het einde van het vierde seizoen aangekondigd. Het is te hopen dat de schrijvers geleerd hebben van dit iets zwakkere seizoen en zich in het vijfde seizoen herpakken met sterkere karakters en verhaallijnen, anders loopt het ooit zo bijzondere en sterke Penoza het risico te eindigen als een gemiddelde serie.