Wat je van series leren kunt?! Atypical

Atypical: 'Waarom we allemaal af en toe best de waarheid mogen zeggen.' Aan het einde van mijn studietijd woonde ik een half jaar in Jönköping, Zweden. Samen met tientallen andere studenten vanuit de hele wereld woonde ik in een tot studentenhuis omgebouwde psychiatrische kliniek. In mijn leven heb ik mij nooit meer Hollander gevoeld. Wat zijn we als volk soms weinig subtiel, zeg maar gerust lomp. Er zijn maar weinig culturen waarin je uitspreekt wat je denkt, meestal gaat er een subtiel sausje overheen.

Dat zo'n lompe volksaard toch ook te bewonderen valt, was mijn les uit Atypical. Inmiddels staat vanaf 7 september 2018 het tweede seizoen van deze serie online. Een lieve serie over de autistische jongen Sam die samen met ons de wereld ontdekt. Van de liefde voor meisjes tot de liefde voor pinguïns. Hoe zelfstandiger Sam wordt hoe meer ook zijn ouders worstelen met hun rol. Vooral zijn moeder stort door Sam zijn onafhankelijkheid in een crisis.

Nu heb ik weinig tot geen verstand van autisme en kan ik dus ook niet inschatten of het typisch is voor iemand met autisme, maar Sam kan niet liegen. Of het nu sociaal wenselijk is of niet, hij deelt dat wat er in hem opkomt. Als een vriendin vraagt of ze er mooi uitziet, geeft hij eerlijk antwoord. Heeft hij geen zin om iets te doen, dan geeft hij dat aan. Op een dag besluit Sam zijn moeder dat ze daar iets van kan leren. Dat je door mensen naar de mond te praten, als je niet uitkijkt, steeds verder van jezelf komt af te staan.

Volgens mij heeft de moeder van Sam gelijk. Als je niet uitkijkt verlies je iets van je eigenheid door je (te) vaak aan te passen. Die Nederlandse volksaard van 'zeggen wat je denkt' is vanuit dat perspectief gezien, zo lang het binnen de perken blijft, zo gek nog niet. Zoals mijn vrienden uit België zeggen: 'Het is ook wel lekker. Bij jullie weten we waar we aan toe zijn. Ja is ja en nee is nee.'