Friends (2004)
Tien seizoenen lang was Friends een onderdeel van jouw vriendengroep. Zes vrienden die wonen en werken in New York. Friends wordt nog steeds tot vervelends toe herhaald en elk jaar komt er wel een bericht naar buiten over of één van de zes spelers het ziet zitten om een reünie aflevering/film te maken. Het is een understatement om te zeggen dat de serie weinig impact heeft gehad op de televisiewereld, want er wordt nog vaak geprobeerd een soortgelijk concept uit te zenden.
In The Last One adopteren Monica (Courtney Cox) en Chandler (Matthew Perry) de tweeling en verhuizen ze naar een groter huis in de buitenwijken van New York. Rachel (Jennifer Anniston) stapt op het vliegtuig, maar Ross (David Schwimmer) bedenkt dat hij toch wel echt verliefd is op haar en gaat in een typische vliegveld scène achter Rachel aan. In de laatste scène gaan de zes vrienden een laatste kop koffie drinken en sluiten wij af met New York, waarin we tien jaar de belevenissen van de vrienden hebben meegemaakt.
Voordat de makers de aflevering schreven, hebben ze gekeken naar serie finales van andere comedyseries en ze wilden dicht bij het Friends gevoel blijven. Ze hadden er veel moeite mee en hebben zelfs een paar dagen niks op papier kunnen zetten. Critici waren vooral positief en noemde de finale meer ontroerend dan humoristisch. Deze laatste aflevering geeft het gevoel dat de zes vrienden een nieuwe periode van hun leven ingaan met waarschijnlijk een paar kinderen in een grote buitenwijk villa. Ik gok dat er over een paar jaar een film met de titel The One After The 10 Years Break werkelijkheid wordt.
Dexter (2013)
Zal Dexter boeten voor zijn daden, vertrekt hij ‘happily ever after’ naar Argentinië of zal hij uiteindelijk zelf slachtoffer worden? Het zijn de drie opties waar fans het over hebben als het einde nadert. Hoe aardig onze Dexter Morgan (Michael C. Hall) ook is, persoonlijk had hij een passende straf moeten krijgen. De bedenkers weten ons echter toch nog te verassen door niet voor één van de drie opties te kiezen en dat is helaas… niet positief.
In serieland gaan er teveel series veel te lang door. Dexter is er daar jammer genoeg één van. De serie, die in zijn beginjaren heel wat nominaties en prijzen bemachtigt, levert beduidend minder kwaliteit. Toch was er nog dat sprankeltje hoop voor die allerlaatste aflevering in 2013, een week voor die andere serie finale.
In Remember the Monsters wil Dexter zijn verdere leven voortzetten in Argentinië samen met zijn zoon Harris en vriendinnetje Hannah. Zijn zus Debra gooit echter roet in het eten en sterft na een schietincident. Dexter kennende wil hij nog een passend einde voor de moordenaar (en Debra) en zet hij zijn aanhang in de bus richting het beloofde land. Bij zijn oude werkgever zet hij vervolgens een pen in de hals van de moordenaar en kidnapt hij zijn zus, om haar vervolgens met laken en al in het water te dumpen. Als je denkt dat het voorbij is wanneer hij de orkaan in vaart, worden we nog verrast met een scène waaruit blijkt dat Dexter een heel nieuw leven als hakker te zijn begonnen. Niet in lichamen, maar in hout.
Er valt veel te zeggen voor deze toch wat teleurstellende serie finale. Het mag dan wel de best bekeken aflevering zijn van zender Showtime, de kritieken zijn niet erg mals. Zo was het einde volgens Atlantic Monthly niet de goede afsluiter die het verdiende en heeft het alles voor deze aflevering geruïneerd. Een feit is dat het allemaal niet erg realistisch is. Debra blijkt toch opeens (weer) hopeloos verliefd te zijn op Quinn, wordt vervolgens zonder enig argwaan het ziekenhuis uitgereden. Verder is het ook heel normaal dat je een orkaan overleefd en zijn de vermoedens van Quinn over Dexter niet eens bevestigd, wanneer Saxon wordt neergestoken. Zo kan ik nog wel even doorgaan hoe Dexter zichzelf uiteindelijk in stukken heeft gehakt en in de zee heeft gedonderd.
Breaking Bad (2013)
De laatste afleveringen van Breaking Bad waren een ware rollercoaster. Walter White staat op het punt ontmaskerd te worden en wij als kijkers worden getrakteerd op prachtige en heftige scènes die de ernst goed op het spel zetten. In het bijzonder is natuurlijk de aflevering Ozymandius, die als eerste aflevering ooit een volle tien kreeg op IMDB. Zodra Felina, de laatste aflevering begint, begint Walt aan zijn laatste eindspel en dat is een meer dan waardig eind van onze scheikundedocent.
Nadat hij zijn ex-geliefde en haar man ziet zitten bij een talkshow, wordt Walter White (Bryan Cranston) getriggerd om de laatste puntjes op de i te zetten.
De serie heeft zover ik weet geen enkele vraag open gelaten en alles wat er is gebeurd is gebeurd met een reden. In mijn opinie is het daarom een vrij opmerkelijke serie finale. Dit omdat de meeste makers toch dingen niet durven of uiteindelijk kunnen beantwoorden. Denk bijvoorbeeld aan Walter die Jesse nog even vertelt dat hij Jane heeft laten stikken. Verder is de simpele verklaring die Walt geeft aan zijn vrouw Skylar een magnifiek moment. Skylar kan het inmiddels niet meer aanhoren dat hij het voor het geld deed, maar Walter “liked it…”. De eerst zo ontzettend saaie man die scheikunde gaf, die van zijn miljoenen concept is ontnomen, is nu toch de grote eindbaas in weliswaar het verkeerde wereldje. Het ging om de spanning, de adrenaline door zijn bloed voelen stromen.
Buiten dat er fans zijn die werkelijk denken dat Walter misschien nog wel leeft, is er nog een andere opmerkelijke theorie. In deze theorie blijkt Walter al te zijn gestorven in de ondergesneeuwde auto in het begin van de aflevering. Alles wat er vervolgens gebeurd zijn allemaal nog laatste te wensen daden die hij zou willen uitvoeren. Een mooie theorie, alleen heeft bedenker Vince Gilligan deze theorie ontkend.
Newhart (1990)
Je moet er als kijker maar van houden. Na jaren volgen en bingewatchen, blijkt de serie één grote hersenspinsel te zijn. Waar dat bij Dallas maar één seizoen was, na de dood van Bobby Ewing, was dat bij de komische serie Newhart wel anders. Bob Newhart, die gast uit The Bob Newhart Show, wordt wakker naast zijn vrouw. Het blijkt allemaal een droom te zijn.
In zijn droom is hij Dick Loudon, eigenaar van een klein hotelletje samen met zijn vrouw in het plaatsje Vermont. Een plaatsje vol excentriekelingen. In de laatste aflevering van Newhart willen een stel Jappen de boel overkopen en er een enorm grote golfbaan van maken. Het stel weigert en vijf jaar later staat het hotel er nog en zijn al hun buren inmiddels een stuk rijker geworden door het dorp te verlaten. De droom is echter voorbij wanneer Dick of Bob een golfbal tegen zijn kop krijgt. Hij wordt wakker naast zijn voormalige vrouw, niet zo’n "beautiful blonde".
Het is een memorabele conclusie in serieland. Geïnspireerd door de bekende Dallas-truc een jaar eerder en waarschijnlijk ook St. Elsehwere, waar de hele serie zich afspeelt in het hoofd van een autistisch kind.
De opmerkelijke finale is geheim gehouden voor het grootste deel van de cast en crew. Er is zelfs een ander nep einde geschreven, waarin Dick naar de hemel gaat en daar nog een gesprek houdt met god. Het einde geeft blijkbaar veel stof voor inspiratie, want momenteel worden er nog steeds vele parodies gemaakt. Bijvoorbeeld Breaking Bad, waarin Bryan Cranston die zijn rol als Hal opnieuw vertolkt voor een gelijksoortige scène met zijn vrouw Lois (Jane Kaczmarek) uit Malcolm in the Middle.
M*A*S*H (1983)
De allerlaatste aflevering van M*A*S*H gaat de boeken in als best bekeken serie finale aller tijden. In februari 1983 zaten er 125 miljoen kijkers voor de buis. Zowat de helft van de gehele Amerikaanse bevolking toentertijd. M*A*S*H, een afstammeling van een film uit 1970, liep elf seizoenen en gaat over het personeel van een veldhospitaal tijdens de Koreaanse oorlog in de jaren 50. Alle drama en ellende werd verdrongen door de humor en het is daarom ook een comedyserie.
De 256ste en laatste aflevering gaat over de laatste dagen in de oorlog en voordat het kamp wordt opgeruimd, wordt er onder andere nog getrouwd en een laatste afscheidsfeestje gehouden. Het zal voor de vele fans een pijnlijk moment zijn geweest wanneer Hawkeye (Alan Alda) in zijn helikopter, uitkijkend op een stenen ‘Goodbye’, het laatste shot is van je favoriete tv-oorlog. De aflevering bevatte meer dan alleen de verhaallijnen afmaken. Voordat post-traumatische stress überhaupt bestond, liet M*A*S*H al de gevolgen zien die de oorlog had op onze karakters. De serie mag dan wel als comedy de geschiedenis in gaan, het had zijn dramatische kant en is misschien meer een dramedy te noemen. Een combinatie die toch het beste werkt, mocht je ooit een succesvolle serie willen maken.
Destijds kostte een reclameblok tijdens de M*A*S*H serie finale meer dan de Super Bowl finale van dat jaar. Dit terwijl reclamekosten altijd hoger zijn bij award shows, sportevenementen of andere speciale evenementen. Verder viel in een deel van Amerika de stroom uit, waardoor een heleboel kijkers niet konden kijken. CBS probeerde met een spin-off de franchise (en de kijkcijfers) levende te houden. Echter werd AfterMASH niet echt het succes en na twee seizoenen moest het al van de buis.
Lost (2010)
In de laatste aflevering van Lost wil The Man in Black (Terry O’Quinn) het eiland vernietigen en Jack (Matthew Fox) probeert hem tegen te houden. Verder wordt er bekend dat er dit seizoen geen flashbacks of flashforwards waren, maar flash-sideways. Een alternatieve tijdlijn waarin Jack tot de conclusie komt dat iedereen hierin dood is en ze allemaal gewacht hebben op Jack. Op het eiland speelt ondertussen het tafereel van de eerste aflevering zich opnieuw af en sluit de serie af met het oog van Jack, wanneer hij het vliegtuig ziet overvliegen met daarin onder andere zijn liefde Kate.
Lost is een ander voorbeeld waar de fans het nog steeds over hebben. Zes seizoenen lang hebben Damon Lindeloff en J.J. Abrams ons met allemaal rare onverklaarbare dingen kennis laten maken, om die vervolgens gewoon onbeantwoord te laten. Het is een manier, maar of het dè manier is. Lost is dus zo’n voorbeeld die je op het puntje van je stoel laat zitten, maar het heeft uiteindelijk allemaal geen doel of duidelijke verklaring. Waar is Walt bijvoorbeeld? Of de manier waarop de nummers werden gebruikt, die deden doen alsof het iets super belangrijks was. Zo waren er nog een heleboel dingen waarbij de schrijvers het niet voor elkaar kregen tot een passend einde te komen.
Vind ik de serie finale dan slecht? Helemaal niet, want de gedachte achter de alternatieve tijdlijn waarin iedereen elkaar opnieuw ontmoet en Jack tot zijn realisatie komt, heeft iets hoopvols. De mensen op het eiland hebben samen zoveel meegemaakt en hebben daardoor zoveel voor elkaar betekend dat ze samen moeten zijn voordat ze verder kunnen gaan. Het is misschien een beetje spiritueel, maar de gedachte is een mooie gedachte. Want wie lijkt het niet prachtig, dat je dierbaren wachten in het hiernamaals om samen verder te kunnen gaan.
The Sopranos (2007)
The Sopranos is in zijn geheel natuurlijk al een fenomeen en het einde is daar tot op de dag van vandaag een groot onderdeel van. Zelf zag ik hem pas geleden en ook ik dacht dat mijn laptop op het cruciale moment uitviel (het werkt dus nog steeds). Verder, de hoeveelheid verbazing die er toentertijd moest zijn geweest. In een periode waarin internet lang niet zo groot was, was het voor de meeste kijkers toch even flink denken geblazen. Niet gauw even naar blogs zoeken met de verschillende interpretaties, maar met eigen hersens dat laatste shot analyseren. Wat betekende toch dat filosofische (open) einde? Dat laatste shot van Tony Soprano (James Gandolfini), kijkend naar zijn dochter of kijkend naar zijn moordenaar?
Deze laatste scène weet de druk aardig op te voeren. Tony Soprano, wachtend op zijn dochter, zit met zijn vrouw en zoon in een restaurant en kijkt bedacht om zich heen. Het leven van een maffioso gaat tenslotte niet over rozen en elk moment kan het over zijn. Dit alles met de rockklanken van Journey laat je als kijker nog die allerlaatste twist verwachten, die laatste verassing. Hij komt alleen niet en hij valt inderdaad op het cruciale moment uit. Niet je televisie of laptop, maar het verhaal. De serie weet de kijkers in twee kampen te verdelen. De ene helft denkt dat Tony ‘gewoon’ zijn leven voortzet in het restaurant en zijn dochter ziet binnenkomen, de andere helft denkt dat hij alsnog wordt omgelegd door de rivaliserende familie in zijn werkveld. David Chase, bedenker van de serie, zal nooit antwoord geven op deze prangende vraag en dat maakt deze serie nog wel een stukje meer onvergetelijker.
Seinfeld (1998)
Bij Seinfeld werd voor het eerst de 1 miljoen dollar overschreden voor 30 seconde reclame tijd. Zender TV Land heeft zelfs even niks uitgezonden om de serie finale van Seinfeld te bekijken met de tekst: "We’re TV fans so… we’re watching the last episode of Seinfeld.’’
In The Finale, bekeken door 76 miljoen Amerikanen, hebben Jerry (Jerry Seinfeld) en zijn kameraden eindelijk hun pilot verkocht aan NBC. Als ze even later een ietwat dikke man overvallen zien worden in zijn auto maken de twee er wat grappen over en filmen ze het zelfs. Getuigen zien dit en bellen de politie. Uiteindelijk worden de vier veroordeeld en worden ze door het schenden van de "Good Samaritan Law" de bak ingegooid.
De laatste aflevering was dan wel goed bekeken, maar kreeg wel wat kritiek op zich. Zo vonden veel mensen het jammerlijk dat de karakters uiteindelijk de cel in moesten. Plotseling werden de karakters neergezet als respectloze mensen en vonden critici dat de makers hun kijkers belachelijk hebben gemaakt. Wel prezen ze de hoeveelheid aan cameo’s van personages uit eerdere seizoenen en is het wel ironisch dat de vier vrienden voor niks de bak in moesten in de show die nergens over gaat. Larry David, één van de makers, schijnt wel een beetje spijt te hebben en had liever niet gezien dat de verwachtingen zo hoog waren geweest toentertijd.
Six Feet Under (2005)
De laatste tien minuten van Six Feet Under blijven een aanslag op mijn hart. Elke zucht of melodie wat ook maar een beetje lijkt op het nummer van Sia, brengt mij al in een staat van een hoop gemengde gevoelens. Het is op zijn zachtst gezegd dan ook een persoonlijke favoriet. Six Feet Under, het wel en wee van de familie Fischer en hun begrafenisonderneming, bracht baanbrekende verhaallijnen in die tijd. Met onder andere de homoseksuele David Fischer (Michael C. Hall), de gitzwarte humor en dus ook zijn iconische serie finale Everyone’s Waiting.
Door de vijf seizoenen heen ben je deel de hoogte- en dieptepunten van de familie. Van ambities tot angsten, het passeert allemaal de revue en in de laatste aflevering besluit Claire Fischer (Lauren Ambrose) haar droom waar te maken als fotografe in New York. Na een afscheidsdiner de avond ervoor is het dan toch echt tijd voor Claire om te vertrekken. Met tranen in d’r ogen zien wij haar rijden richting de toekomst. Een extraatje is dat wij zien hoe de familie het leven voortzet. De eerste verjaardag van zorgenkindje Willa, het homohuwelijk van David en Keith, hoe het familiebedrijf wordt doorgegeven, hoe Ted en Claire weer bij elkaar komen. Het zijn allemaal hartverwarmende levensgebeurtenissen die iedereen meemaakt in de wereld. Het tragische aan deze flashforwards is dat we ook zien hoe onze ‘’naaste’’ familie overlijdt. Een zeer pakkend en realistisch slotstuk die maar even laat zien wat het leven is en dat het zo weer voorbij is. Six Feet Under mag dan wel de dood als uitgangspunt hebben gebruikt, het gaat over leven. Wat het biedt, wat het geeft op wat voor manier dan ook van wieg tot graf. In mijn opinie een afsluiting die geen verdere vragen/gedachtes/discussies oproept of open laat.
The Prisoner (1968)
The Prisoner is een Engelse serie van de zender ITV. De serie wordt de voorloper genoemd van alle bizarre plottwisten die we nu terugzien in Lost, The X-Files en al die andere mysterieuze series. De serie kende maar zeventien afleveringen en het eindigde op de manier zoals de serie was: anders. 50 jaar later is het nog steeds een memorabele en bovenal gekke serie finale.
The Prisoner had Patrick McGoohan in de hoofdrol als Number 6, die als geheim agent infiltreerde in een dorp waarin iedereen een nummer heeft. Number 6 wil graag Number 1 ontmoeten, de leider en in de laatste aflevering Fall Out gebeurt dat dan eindelijk. In de laatste scène onthult Number 1 zichzelf, en het blijkt… Number 6 zelf te zijn. Begrijpelijk dat kijkers 50 jaar later nog steeds in verwarring zijn. Het scoorde gigantische cijfers destijds en maker/acteur Patrick McGoohan is zelfs even gevlucht omdat hij bang was om gelyncht te worden. In 1977 gaf hij in een interview toe blij te zijn met de reacties, omdat het zijn bedoeling was controversie te veroorzaken. Verder vertelde hij dat, zolang mensen voelen, het goed is. Vele kijkers hadden zelfs het laatste shot gemist en dus de hele schok/plottwist. Wat mij betreft een hele prestatie als je 50 jaar later nog steeds besproken wordt.
Natuurlijk zijn er nog veel meer serie finales. Ken jij nog andere noemenswaardige serie finales? De makers van Californication maakten bijvoorbeeld van elke afsluiter van het seizoen een waardige serie finale, mocht Californication voortijdig gecanceld worden. Of Dallas die in 1991 open eindigde en vervolgens in 2014 weer. Datzelfde geldt ook voor Twin Peaks, waarin Special Agent Cooper (Kyle Maclaclan) wel een hele merkwaardige scène neerzet. Twin Peaks is daarentegen wel weer te zien in 2016.
Ideeën voor andere lijstjes zijn ook nog van harte welkom!
