De onzekere toekomst van Game of Thrones

HBO vernieuwt de immens succesvolle Game of Thrones met twee seizoenen. De serie scoort met haar seizoen 4 première de best bekeken aflevering voor de kabelzender sinds The Sopranos finale. Ondertussen kijken er miljoenen mensen ook nog illegaal, dringt de marketing door tot in de kleinste hoekjes van het land en zijn de tientallen acteurs van de serie popsterren geworden. Game of Thrones is een wereldwijd fenomeen. Het is een van de meest consistente series op televisie in kwaliteit. Het vorige seizoen zag een ongeëvenaarde wending die fans schreeuwend naar het dichtstbijzijnde kussen stuurde. Het nieuwe seizoen wordt met de anticipatie van een WK finale of Hunger Games vervolg ontvangen. Er lijkt geen stoppen aan het succes van de serie. Toch is de toekomst van de serie zorgwekkend.

MijnSerie.nl houdt niet van spoilers. Persoonlijk ben ik nog halverwege het eerste boek in de Een Lied van IJs en Vuur boeken dus in deze column staan geen spoilers over toekomstige afleveringen. Sterker nog, deze column richt zich op de ontwikkelingen achter de schermen. Dat betekent wel dat de toekomst aan de hand van verhaal structuur, niet plotwendingen, besproken wordt. Lezen blijft op eigen risico. Indien je wel de boeken gelezen hebt wordt er dringend verzocht geen spoilers te vermelden in de berichtensectie.

Wie de seizoen vier première ‘Two Swords’ ziet, weet dat het veelal een herintroductie was op de stand van zaken. Er is een consensus dat dit wel goed is. Game of Thrones kijkers hebben geleerd om geduldig te zijn. Er is een ongekend vertrouwen van de fans in de schrijvers van de serie. Ja, de serie neemt zijn tijd voor het vertellen van de verhalen, maar maakt dat echt uit als de reis zelf zo veel voldoening geeft? Wat dat betreft bevindt schrijver George R. R. Martin zich in een luxe positie. Hij stippelt de route uit en producenten David Benioff en D.B. Weiss volgen hem getrouw. Waar bij mij het angstzweet uitbreekt is dat we maar tien afleveringen per seizoen hebben. De een na laatste is het traditionele geweerschot op je hersenen (zie seizoen 1 en 3). De laatste is de hoopvolle set-up voor wat komen gaat. Tien afleveringen per seizoen en de makers zijn niet te beroerd om een daarvan te besteden aan de herintroductie van de verhaallijnen. Iets wat entertainment sites en HBO zelf al vele malen hebben gedaan in de voorgaande weken.

Het is algemeen bekend dat George R. R. Martin de boeken, waar de serie op gebaseerd is, nog niet af heeft. Hij belooft al een tijdje dat deel zes, ‘The Winds of Winter’, er snel aan komt. Hoewel er ter voorbereiding al een hoofdstuk online staat, blijven de fans sceptisch. Dat is niet onterecht. Tussen de eerste drie boeken zat ieder ongeveer twee jaar. Vijf jaar daarna kwam boek vier. Vervolgens duurde het nog zes jaar voor boek vijf in de schappen lag. Dat was “slechts” drie jaar geleden. Martin neemt zijn tijd er voor. Voor alles wat goed en mooi is, zeg ik: prima. Neem de tijd. Als het verhaal zo gedetailleerd en origineel kan blijven als dat het nu is, zou Martin van mij alle tijd mogen pakken die hij nodig heeft. Ware het niet dat ik, samen met nog miljoenen anderen, al afkickverschijnselen krijg als er negen maanden tussen twee seizoenen van de serie zitten. Seizoen vier beslaat de tweede helft van boek drie. Dat zijn nog twee boeken om de tijd te overbruggen tussen nu en het uitkomen van boek nummer zes. Geen wonder dat HBO gelooft dat er nog makkelijk twee seizoenen bij kunnen.

Nu wordt het twijfelachtig. Het moet vermeld worden dat boek vijf significant groter is dan alle voorgaande boeken. Dat vult makkelijk een seizoen, al dan niet twee. Naar verluid gaat [kleine spoiler] boek vier over geheel andere personages dan we tot nu toe kennen. De mythologie van de serie breidt dus nog flink uit. Voor de makers van de serie is dat goed en slecht nieuws. Goed omdat het nog meer ruimte geeft om seizoen vijf en zes op te vullen met verhaallijnen. Slecht omdat het productieproces nog verder moet uitbreiden. Game of Thrones heeft al de grootste cast op televisie. Het grootste budget op televisie (HBO zwijgt over de cijfers, maar het is ongetwijfeld groter dan het nationale TV serie budget van Nederland). Het filmt in drie locaties voor de helft van het jaar. Nog meer locaties en acteurs en een nog groter budget zijn moeilijk in te beelden. Er zijn al 42 acteurs onder contract voor seizoen vier. Dat is heel veel geld dat uitbetaald moet worden als de serie deze mensen een seizoen niet nodig heeft. Gaat niet gebeuren. Dan is er nog een ander probleem. De kinderen worden ouder. Hoewel Game of Thrones niet moeilijk doet over het hercasten van rollen (Hallo Michiel Huisman!), zal niemand anders Arya vertolken dan Maisie Williams. Gaat ook niet gebeuren. Maar Williams is ver verwijderd van het kleine onderdeurtje uit de eerste aflevering. Er is geen mogelijkheid om een heel seizoen alleen aan nieuwe verhaallijnen te wijden. De logische oplossing is dat de serie vanaf hier een eigen lijn trekt. Als in: boek vier en vijf zullen met elkaar verweven en hoe het ook zij, die twee seizoenen krijgen we wel vol.

Hoe het voorbij seizoen zes gaat is wat me wakker houdt. Onlangs spraken de andere maesters van Game of Thrones met Vanity Fair. David Benioff is samen met D.B. Weiss verantwoordelijk voor de intelligente adaptatie van de boeken. "Vorig jaar gingen we zitten met George R.R. Martin. Als we het einde weten, kunnen we het onderbouwen. We hebben letterlijk elk personage besproken." Weiss gaf aan dat hij de serie zo’n zeven of acht seizoenen zag doorgaan. "Het gaat niet door alleen omdat het kan. Ik denk dat de wens om het uit te melken het alleen maar slecht zou doen, als we daar aan toe zouden geven," vertelt Weiss. Het is goed dat de makers de serie niet onnodig willen rekken. Het is alleen te betwijfelen of het verhaal wel in zeven of acht seizoenen verteld kan worden. Er volgen sowieso nog twee seizoenen, met twee ingewikkelde en lange boeken om ze te vullen. Waar blijven de nog te schrijven volumes van Martin dan? Met een beetje geluk is deel zes uit als we belanden bij seizoen zeven. Het laatste boek gaat die deadline hoogstwaarschijnlijk niet halen.

Martin suggereert laconiek dat er wel Game of Thrones films kunnen komen die het einde recht doen, maar dat klinkt meer als persoonlijke wens dan als een realistische oplossing. Kozen Martin, Weiss en Benioff niet juist voor TV omdat het plot te complex was voor een twee uur durende film? Dan is er nog heel veel technische praat waar ik niet genoeg over weet om gericht uitspraken te over doen. De grote lijnen zijn dit: HBO heeft haar meest succesvolle serie in jaren. Er is geen mogelijkheid dat de zender er op eigen initiatief de stekker uit trekt. Ik weet niet veel af van uitgeverijen, maar met een succesvolle reeks als IJs & Vuur lijkt het me onwaarschijnlijk dat Martin of HBO de zegen heeft om het plot van deel 7 te verfilmen voordat het in publicatie te koop is. Zelfs als Benioff en Weiss verder dan seizoen 7 gaan, dan nog is een verfilming van deel 7 in de serievorm zoals we die nu kennen, elk jaar een seizoen, tien afleveringen, ondenkbaar.

Dus wat blijft er dan over? Sla me dood. Martel me een seizoen lang. Hak m’n hoofd er af. Niemand behalve HBO, Martin en Benioff en Weiss zijn in de positie dat te bevestigen. Zelfs al zouden ze het doen, dan spreken ze over het seizoen dat in 2017 uitgezonden moet worden. Er kan nog een hoop gebeuren. Wilde gok? Of Game of Thrones gaat de Britse/Mad Men weg met een langere serie cyclus. Seizoen 5 en 6 worden verspreid over meerdere jaren, wat Martin de tijd geeft om in te halen. Er zullen dan nog meer seizoenen volgen en de serie vertelt het gehele verhaal op hetzelfde tempo als het altijd gedaan heeft. Dit is de meest wenselijke optie. Martin heeft zelf vooralsnog de hoop dat de serie hem niet zal inhalen. Het probleem is echter, van zowel mogelijke films of grotere pauzes tussen de seizoenen door, dat de productie te veel kost. Hoe succesvol de serie ook is, veertien seizoenen is onmogelijk. HBO heeft met de vernieuwing van seizoen vijf en zes een teken van vertrouwen gegeven. Maar hoeveel geld kan de kabelgigant nog in de beloftes van Martin stoppen? De andere optie is dat Benioff en Weiss de serie voortijdig stoppen. De laatste fantasiekronkels van de heer Martin worden niet meer verwerkt in het verhaal. De twee scriptschrijvers weten nu hoe de verhalen eindigen en lopen op eigen tempo, binnen de perken van haalbare seizoenen, naar de eindstreep. Het is mogelijk dat de serie dan afwijkt van de boeken, of dat Martin dan een ander einde schrijft met andere ontwikkelingen. Afgeraffeld zal de serie niet zijn. Kijk naar de rust, het geduld en oog voor detail waar de serie nu doordrenkt mee is. Het is logisch dat de serie niet doorgaat tot Martin een keer klaar is. Financieel gezien, praktisch gezien en verhaaltechnisch gezien is het te verwachten dat Benioff en Weiss hun eigen weg naar het einde schrijven voor de Game of Thrones.

Mocht je het niet eens zijn met mijn conclusie, wees gerust. Elke voorspelling die ik ooit heb gemaakt over Game of Thrones is fout. Ik ben bijna trotst om te zeggen dat Benioff, Weiss, Martin & co. slimmer zijn dan ik. Ze maken namelijk al vier jaar de meest onvoorspelbare serie. Waar deze serie ook naar toe gaat, of winter ooit echt zal komen, is voor mij slechts een wilde gok. Er rest niets anders dan aankomende maandag weer voor de buis te kruipen en genieten van de rustige, maar o zo bevredigende verhalen die ons worden gevoerd, in aanloop naar het einde.

Hoe denk jij dat Game of Thrones, productiegewijs, verder gaat? Hoeveel seizoenen kunnen we nog verwachten? Maak je je zorgen over Martins schrijf tempo? Laat je horen in de berichten.