Mijn
Serie
Inloggen

Inloggen

E-mailadres / gebruikersnaam en / of wachtwoord zijn niet correct.
Hoe Grey's Anatomy TV series definieert

Hoe Grey's Anatomy TV series definieert

Dit is het Gouden Tijdperk van kwaliteitstelevisie. Mad Men, Breaking Bad en Game of Thrones zijn in de afgelopen jaren synoniem voor uitmuntende entertainment en cultureel erfgoed. Als de serie-markt de kant van de films opgaat en verzadigd met remakes en reboots die niemand wil, dan zullen die series collectief herinnerd worden als pareltjes. Maar met de aflevering 'How to Save a Life' presteerde Grey's Anatomy iets anders. Het schrijft geschiedenis als de ultieme ervaring van wat een TV serie kan zijn.

In mijn recensie van de eerste helft van seizoen elf sprak ik al over de unieke aflossing die een langlopende serie met zo veel consistentie als Grey's Anatomy kan hebben. Het unieke element hier is tijd. Waar een album grijs gedraaid wordt, een boek verslijt met de leesbeurten en films wellicht vervolgen krijgen maar het origineel alleen iconische status behaalt door herhaling, is TV anders. Voor een uur in de week volg je een concept. Of dat nu personages zijn zoals bij soaps, moordmysteries bij detectives of zelfs thema's zoals bij antalogie series. Week in week uit ga je zitten voor hetzelfde. Tuurlijk je kan overnieuw kijken, maar zolang een serie vernieuwd wordt, zolang het concept hetzelfde blijft, wordt een serie een ritueel. Behalve dan dat de serie, in tegenstelling tot ander entertainment, door gaat. Het groeit. Personages komen en gaan. Gebeurtenissen blijven gebeuren. Het verandert. Het leeft.

In 2006 bracht Net5 de hete doktorserie uit Amerika op de buis. Ik zat op de middelbare school en een vriendin kon er niet over ophouden. Hoewel het een "meisjesserie" was, keek iedereen er naar. Jongens, meisjes, ouders, kinderen. Voor heel even was Grey's Anatomy een cultureel fenomeen. In Nederland blies dat al snel over, maar de kijkcijfers in de Verenigde Staten braken tot enkele jaren geleden nog records. Grey's Anatomy was het ultieme kind van soap, E.R. en conventionele netwerk programmering. Met knappe acteurs en de veiligheid en repetitie van een ziekenhuisserie. En tegelijkertijd was het ook vernieuwend. De hippe indie soundtrack hield het luchtig. De cast was divers. En de emotionele schok. De seizoen één finale was een klapper. Maar de serie verkreeg haar beruchte "event" status pas met de bom-aflevering en vervolgens met de seizoen twee finale. 27 afleveringen telde dat seizoen. Het was een van de laatste series die dat aantal nog zou halen.

Hoewel de grote actie afleveringen bleven komen (verdrinking, schietpartijen, een vliegtuigramp), was er één rode draad waar men echt om gaf: de Meredith/Derek romance. Toen TV nog leefde op het "zullen-ze-of-zullen-ze-niet" wist Grey's Anatomy dit concept uit te melken tot vier seizoenen van ongewenste ex-vrouwen, overduidelijke tijdrekkende nieuwe flirts en stom oponthoud. Maar ze kwamen uiteindelijk samen, en Grey's Anatomy werd een andere serie; die tintelende spanning van romantiek was er van af. Meredith en Derek trouwde. Eerst via post-it, dan in het echt om een adoptie rond te krijgen. Toen kregen ze een tweede kind. Net als de serie zelf, werd de relatie comfortabel, huiselijk en... een gewenning.

Na elf jaar heeft de serie vrijwel geen bestaansrecht meer. De kijkcijfers zijn goed, maar een fractie van wat ze ooit waren. Er wordt zelden nog over gepraat. Bedenker Shonda Rhimes heeft een imperium gebouwd met spraakmakende TV. Grey's Anatomy is het oudste kind dat inmiddels wel uit huis mag. Net5 houdt de Verenigde Staten nu bij met het uitzendschema want het weet dat ze de weinige kijkers die de serie nog willen zien verliest als ze dat niet doet. Maar waar goed aangeschreven series minder dan tien afleveringen per jaar maken, maakt Grey's Anatomy er nog steeds 22 per jaar. Zoals elke netwerk serie. Maar het model is verouderd. Grey's Anatomy zou ook verouderd moeten zijn. Maar dat is het niet. De serie is sterker dan ooit. Want terwijl de coole series functioneren op een ander kwaliteitsniveau doet Grey's Anatomy iets wat vrijwel geen enkele andere serie kan: het bedankt de loyale kijker. Geen enkele andere serie had 'How to Save a Life' zo kunnen maken.

Waar Game of Thrones de kunst van schokkende dood heeft geperfectioneerd, waar The Simpsons haar concept heeft vereeuwigd en waar een serie als Black Mirror slechts enkele afleveringen nodig heeft om the-talk-of-the-town te worden, kiest Grey's Anatomy voor een compleet andere route. Met het afscheid van Cristina Yang aan het einde van seizoen tien keerde het tij wederom. Dit is ongetwijfeld het punt dat zo vele series al na enkele jaren ervaren: de hoofdrolspelers willen weg en de serie stopt langzaam. Maar in plaats van door te gaan op dezelfde veilige voet als de voorgaande jaren, gooit Grey's Anatomy alles overhoop. SPOILERS. In aflevering 21 van seizoen 11 sterft Derek. Het is vermoedelijk geen acteur die weg wil (acteur Patrick Dempsey had getekend tot en met seizoen twaalf). Het is geen schokkende dood (het gehele seizoen werkte naar een Derek-loze serie, de laatste afleveringen centreren om zijn verdwijning. Tegen de tijd dat hij in zijn auto stapt en zijn rinkelende telefoon zoekt, weet je al hoe laat het is). Maar het is een emotionele dood. Waar vampieren hoofden afbijten en bruiloften bloederig eindigen kiest Grey's Anatomy er voor om een personage zo realistisch en saai mogelijk te laten sterven.

Derek wordt aangereden, wordt naar het verkeerde ziekenhuis gebracht en bloedt langzaam dood op de operatietafel omdat zijn doktoren zijn wond overzagen en de specialist uiteten was. En daar zit ze dan, Meredith, de hoofdrolspeelster wiens gedachtes we al tien jaar horen, naast het hersendode lichaam van Derek, wiens glimlach al tien jaar een hoogtepunt is. We zien flashbacks van hun leven samen. Of beter, ons leven met hun. Toen ze elkaar ontmoetten in de bar. Toen we ze voor het eerst zagen en ze zich ongemakkelijk voorstelde in de eerste aflevering. Toen ze eindelijk samen kwamen in seizoen vier. Toen ze hun kind adopteerden. Hier zijn twee super fictieve personages, die al tien jaar week in week uit een ontsnapping vormen voor onze realiteit. En het is het meest realistische, meest brute, emotionele afscheid denkbaar.

Opeens is het geen fictief personage meer dat weg gaat. Het is het einde van een comfortabel ritueel dat er altijd was. Ik zat op de middelbare school toen ik viel voor Derek en Merediths romance. Ik kreeg m'n eerste relatie toen ze samen kwamen. Ik studeerde tijdens de seizoenen dat zij een familie stichtten. Nu ben ik afgestudeerd en werkende. Opgegroeid tot de leeftijd die Meredith had in de eerste aflevering. Liefde, vriendschappen, sterfgevallen, verhuizingen... miljoenen mensen hebben een decennium geleefd met Grey's Anatomy als vaste rots in de branding. We weten allemaal dat het fictief is, maar dit niveau van consistentie vormt een band. De singles hopen op een romantiek zoals die van MerDer, zoals de fans ze lieftallig al jaren noemen. De onzin die ze doorstaan hebben (Derek is beschoten, Meredith verdronk bijna, ze zaten beiden in een vliegtuigramp en werden vervolgens miljonairs), doet niet af aan de herkenbaarheid. Hun onbezonnen verliefdheid. Hun passie voor een carrière. Hun kinderwens die moeizaam in vervulling ging. De recente scheiding die hun onafhankelijk maakte. De reünie die weer hoop gaf. En nu is het voorbij.

Grey's Anatomy zal nooit herinnerd worden als de beste serie ooit. Maar zelfs nu is het voor miljoenen mensen nog een comfortabel ritueel. Dit had het kunnen blijven, maar in plaats daarvan kiezen de makers er voor om de kijkers geboeid te houden. Want het leven is geen groots auto-ongeluk waar iedereen onbeschadigd uitkomt. Het is geen film van anderhalf uur met een happy end. Grey's Anatomy is een TV-serie. Eentje met een grote cast die al jaren meegaat. Elke week geeft het ons wat we er van verwachten. Een uitvlucht van de realiteit. Het is zelfs een uitvlucht van de serieuzere drama's die meer intellect van ons vereisen. Maar de band die een decennium schept is niet te evenaren in schok of poetische dialogen. Met 'How to Save a Life' liet Grey's Anatomy haar kijkers voelen. Net als elke relatie is de band nu anders. Het is op eens weer onvoorspelbaar en spannend. Maar meer dan dat, meer zoals muziek, boeken en films één moment, gedachte of gevoel vereeuwigen, leeft een serie met de kijker mee. En ons leven, zoals dat van Meredith, gaat door. Alleen dan zonder Derek.
Leuk?
Bekijk stemmen

Reacties (6)

anonymous
anonymous 15 mei 2015, 12:53
Sterke column, Manju. Als niet kijker van Greys, door de voor mij onzinnige plots, soapy dingen en repetitie (ik kijk soms met een schuin oog mee, want mijn vriendin kijkt namelijk wel), herken ik mij toch in wat je beschrijft. Idd zeker niet gerekend tot de beste serie (of een van de beste series) ooit, maar wel een serie die veel heeft betekend voor het televisielandschap en aan de wieg heeft gestaan voor veel van de nu 'diverse' series die verschijnen. Maar wederom het bewijs dat jij voor mij met afstand de beste recensent/columnnist/schrijver op deze site bent. Hulde!
alexanderleveld
alexanderleveld 15 mei 2015, 13:09
Wat een fantastisch stuk Manju. Dit zijn gewoon mijn exacte gevoelens over deze serie. Natuurlijk had iedereen een happy-end gezien (ook ik), maar een scheiding tussen Mer & Der was alleen op deze manier mogelijk. Een zo'n 'saai' mogelijk eind, maar daarom zo realistisch dat het als kijker voelt alsof je een 'geliefde' bent verloren.

Deze aflevering laat me zelfs afvragen (of zelfs haten) waarom ik er zoveel tijd investeer, maar is dat juist niet waarom dit medium zo fantastisch is? Naast herkenbare situaties, grappige dingen is er ook de harde realiteit in het leven op de misschien wel meest oneerlijke manier. Grey's Anatomy is voor mij zo'n wereld. Waar ik als toeschouwer meer dan alleen zie, maar ook voel. Het is daarom knap dat Grey's Anatomy dat in een seizoen 11! bij ons naar boven weet te brengen.

11 seizoenen, waarin je eigen leven leidt naast dat van Meredith.
anonymous
anonymous 16 mei 2015, 17:30
Bedankt voor de lovende feedback! Ben blij dat jullie er ook zo over denken. :)
Brad
Brad 16 mei 2015, 18:57
Uitstekend geschreven!
Je verwoordt goed wat iedere vaste kijker van de serie, vaak onbewust, ervaart.
Op naar het volgend seizoen :-)
Joelie
Joelie 17 mei 2015, 14:37
Ook ik ben geen kijker, heb de afgelopen jaren wel wat meegekregen. Maar dit stuk is idd ijzersterk geschreven. Mijn complimenten hiervoor.
margriet1965
margriet1965 15 juli 2015, 15:31
Een zeer goed stuk, ben het er nog steeds niet mee eens dat Derick eruit is geschreven en helemaal realistisch vind ik het ook niet, vooral dat met die telefoon, maar het moest idd op deze manier. Ik ben wel een fervente kijker, op nar seizoen 12 ben wel heel benieuwd hoe dit gaat verlopen
Log in om een reactie achter te laten